SQL SERVER PARTITION SPLIT-MERGE

• Partitioning Nedir?
  • SQL Server’da partitioning (bölümleme), büyük veritabanlarını yönetilebilir parçalara ayırmak amacıyla kullanılan bir tekniktir. Bu sayede büyük veri setlerinin yönetimi daha verimli hale gelir.
  • Tabloyu veya indeksleri birden fazla bölüme ayırarak, her bölümün ayrı bir veri dosyasında saklanmasını sağlarsınız. Bu, sorgu performansını artırabilir ve bakım işlemlerini kolaylaştırabilir.
• Partition Range Split ve Merge:
  • Range Split: Partitioning aralığını (range) bölme işlemi, mevcut bir partition’un iki ayrı bölüme ayrılması anlamına gelir. Bu, veri büyüdükçe daha ince kontrol sağlamak için yapılabilir.
  • Merge: Partition’ları birleştirme işlemi, veritabanı yapısını sadeleştirmek veya daha büyük veri kümelerini tek bir partition içinde toplamak için kullanılır.

Partition split ve merge işlemleri yaparken kullanılan partition tipi çok önemlidir. Range RIGHT ve Range LEFT arasında bazı önemli temel farklar bulunmaktadır. Bu farklar var olan partition yapınızı güncellemek,yeni bir bölümlemeye sahip olmak istediğinizde hali hazırda kullanımda olan partition bölümlemenizin bozulmasına sebebiyet verebilir.

Peki nedir bu Farklar;

• Tablonuzda Range LEFT olan bir partition function bulunuyorsa yeni bir function ve scheme eklemek istediğinizde var olan son filegrouptan bir öncesine eklemektedir.

Örnek vermek gerekirse yıllara ait bir partition yapımız olduğunu düşünelim(2022-2023-2024). Bu scheme içerisine 2025’i dahil etmek istediğinizde LEFT partitionda sıralama şu şekilde olur (2022-2023-2025-2024)

• Tablonuzda Range RIGHT olan bir partition function bulunuyorsa yeni bir function ve scheme eklemek istediğinizde var olan son filegrouptan sonrası için ekleme yapar

Örnek vermek gerekirse yıllara ait bir partition yapımız olduğunu düşünelim(2022-2023-2024). Bu scheme içerisine 2025’i dahil etmek istediğimizde RIGHT partitionda sıralama şu şekilde olur (2022-2023-2024-2025)

NOT: Eğer partition bölümlemenizde son partition içerisinde veri bulunuyorsa birazdan anlatacağım işlemlerde son partitionda bulunan verilerin yeni eklemiş olduğumuz file ve filegroup içerlerine taşınması anlamına gelmektedir. Eğer aktif transaction içeren bir yapı içerisinde bu işlemleri yapacaksanız son partitiondaki kayıt sayısını ve sistemde oluşabilecek anlık kesintileri göz önünde bulundurmanız gerekmektedir.

Veri tabanımızda halihazırda  bulunan filegroup’lar ve file’lar aşağıdaki gibidir.

Şimdi ben bu veri tabanımı 2025 ve 2026 yılına kadar uzatmak istiyorum. Öncelikle veri tabanıma FG2025 ve FG2026 adında iki tane filegroup ve file ekliyorum.

USE [master]
GO
ALTER DATABASE PartitionTest ADD FILEGROUP [FG2025]
GO
ALTER DATABASE PartitionTest ADD FILE ( NAME = N'PartitionTest6',
FILENAME = N'D:\Data4\Data\PartitionTest6.ndf',
SIZE = 51200KB , FILEGROWTH = 65536KB ) 
TO FILEGROUP [FG2025]
GO

USE [master]
GO
ALTER DATABASE PartitionTest ADD FILEGROUP [FG2026]
GO
ALTER DATABASE PartitionTest ADD FILE( NAME = N'PartitionTest7',
FILENAME = N'D:\Data4\Data\PartitionTest7.ndf',
SIZE = 51200KB , FILEGROWTH = 65536KB ) 
TO FILEGROUP [FG2026]
GO

Öncelikle RANGE LEFT olarak partition yapılmış tablomuzdan başlıyorum.

Eklemek istediğim filegroup ve bu filegroup içerisine hangi aralıkta verilerin yazılacağını tanımlıyorum

ALTER PARTITION SCHEME [PS_SatisTarihi_Left] NEXT USED FG2025
ALTER PARTITION FUNCTION [PF_SatisTarihi_Left]()
SPLIT RANGE ('2025-12-31T23:59:59.997')

var olan partition yapımızı kontrol ettiğimizde RANGE LEFT olduğu için son partition scheme’dan öncesine eklediğini ve 100 adet verimi taşıdığını görebiliriz.

USE [PartitionTest]
GO
CREATE PARTITION SCHEME [PS_SatisTarihi_Left] AS PARTITION [PF_SatisTarihi_Left] 
TO ([FGOncesi], [FG2020], [FG2021], [FG2022], [FG2023], [FG2024], [FG2025], [FGSonrasi])
GO


USE [PartitionTest]
GO
CREATE PARTITION FUNCTION [PF_SatisTarihi_Left](datetime) AS RANGE LEFT FOR VALUES 
(N'2019-12-31T23:59:59.997', N'2020-12-31T23:59:59.997', 
 N'2021-12-31T23:59:59.997', N'2022-12-31T23:59:59.997', 
 N'2023-12-31T23:59:59.997', N'2024-12-31T23:59:59.997',
 N'2025-12-31T23:59:59.997')
GO

Şimdi aynı örneğimizi RANGE RIGHT olan tablomuzda test edelim. Var olan tablomuzda 2025 yılı ve sonrası veriler FGSonrasi filegroup içerisinde tutulmakta eğer biz buraya yeni bir tane 2025 partition’ı eklersek yukarıda anlatmış olduğum senaryodaki gibi son partition scheme’dan sonra FG2025’i ekleyecek bu sebepten dolayı partition yapımız bozulacak bunun önüne geçebilmek adına ilk önce Partition MERGE yapmamız gerekmekte.

• Tam olarak burada Partition MERGE işleminde RANGE LEFT ve RANGE RIGHT arasındaki dikkat edilmesi gereken farkı sizlere anlatacağım…

RANGE RIGHT ve RANGE LEFT olan iki farklı partitionda MERGE işlemi yapmak istediğimizde temel fark şudur;

• RANGE RIGHT olan bir bölümlendirmede merge işlemi yaparsanız belirlemiş olduğunuz değer aralığını kendinden bir önceki scheme ile birleştirir ve belirlemiş olduğunuz scheme kaldırılır
• RANGE LEFT olan bir bölümlendirmede merge işlemi yaparsanız belirlemiş olduğunuz değer aralığından önceki scheme’ yı belirlediğiniz şemaya birleştirip belirlemiş olduğunuz schemedan bir öncekini kaldırır.

O zaman biz kendi tablomuzda yeni scheme eklemeden önce FGSonrasi Scheme’mızı kaldırmalıyız çünkü biliyoruz ki yenisini eklediğimizde sağına ekleyecek ama biz soluna eklemesini istiyoruz.

ALTER PARTITION FUNCTION [PF_SatisTarihi_Rights]() MERGE RANGE ('2025-01-01T00:00:00.000')

Merge işlemi sonrası kontrol ettiğimizde gördüğünüz gibi FGSonrasi Filegroup’um kaldırıldı ve içerisindeki veriler FG2024 filegroup içerisine taşındı.

Şimdi 2025 ve 2026 yılını ekleyebiliriz.

ALTER PARTITION SCHEME [PS_SatisTarihi_Rights] NEXT USED FG2025
ALTER PARTITION FUNCTION [PF_SatisTarihi_Rights]() 
SPLIT RANGE ('2025-01-01 00:00:00.000')


ALTER PARTITION SCHEME [PS_SatisTarihi_Rights] NEXT USED FG2026
ALTER PARTITION FUNCTION [PF_SatisTarihi_Rights]() 
SPLIT RANGE ('2026-01-01 00:00:00.000')

Var olan partition yapımızı kontrol ettiğimizde RANGE RIGHT olduğu için son partition scheme’dan sonrasına eklediğini görebiliriz.

USE [PartitionTest]
GO
CREATE PARTITION SCHEME [PS_SatisTarihi_Left] AS PARTITION [PF_SatisTarihi_Left] TO ([FG2020Oncesi], [FG2020], [FG2021], [FG2022], [FG2023], [FG2024], [FG2025], [FG2026])
GO

Kısaca Özet geçmek gerekirse Partition RANGE RIGHT ve RANGE LEFT arasında temel farklılıklar şunlardır.

1. Oluşturmuş olduğunuz partition function’da örnek olarak “2024-01-01” tarihi var ise tam olarak bu tarihte gelen bir veriyi RANGE RIGHT yaparsanız sağdaki scheme içerisine yaz RANGE LEFT yaparsanız soldaki scheme içerisine yaz demektir.
2. Partition MERGE işlemi sırasında oluşturmuş olduğunuz partition function RANGE LEFT ise birleştirmek istediğiniz scheme ile kendinden bir önceki scheme’yı birleştirip belirlediğiniz scheme’yı tutar kendinden bir önceki scheme kaldırılır. RANGE RIGHT ise birleştirmek istediğiniz scheme ile kendinden bir önceki scheme’yı birleştirip belirlediğiniz scheme’yı kaldırır.
3. Partition SPLIT işlemi sırasında Function LEFT olarak oluşturulmuşsa en son ekleme schemedan öncesine yeni scheme ekler. Function RIGHT olarak oluşturulmuşsa var olan son schemedan sonrasına yeni scheme ekler.

Umarım faydalı bilgiler verebilmişimdir. Herkese iyi çalışmalar dilerim…